باسنجی یکی از کوچیکترین سگهای شکاریه که قدش حدوداً بین 16 تا 17 اینچ (تقریباً 40.6 تا 43.2 سانتیمتر) و وزنش هم بین 22 تا 24 پوند (تقریباً 10 تا 11 کیلوگرم) هست. این سگها به خاطر چشمای تیز و حس بویایی فوقالعادهای که دارن معروفن. باسنجیها سگهای پر انرژی هستن و برای خانوادههایی که دنبال یه همراه فعال و باهوش میگردن، عالین. پوشش کوتاه و صاف این سگها معمولاً قرمز فندقی، سیاه یا ترکیبی از سیاه و قهوهایه، با پاهای سفید و دم سفید. اگه دنبال یه سگ باهوش و متفاوت هستید، باسنجی میتونه انتخاب خوبی براتون باشه.
سگ باسنجی چه ویژگیهایی داره؟
این سگها توی طبیعت به صورت گروهی شکار میکردن و معمولاً با سگهای دیگه خوب کنار میان، البته اگه از بچگی باهم باشن و به خوبی تربیت بشن.
باسنجیها سگهای باهوشی هستن، ولی آموزش دادن بهشون خیلی راحت نیست. برای اینکه از بهترین ویژگیهاشون استفاده کنید، نیاز به تمرین و صبر زیادی توی آموزش دارن. یه ویژگی جالب اینه که این سگها پارس نمیکنن، ولی صدای یودلینگ (یه نوع صدای خاص و شبیه آواز) میدن. اگه به حال خودشون رها بشن، ممکنه شروع کنن به جویدن یا حفر کردن زمین.
بیشتر پرورشدهندهها و صاحب سگهای باسنجی میگن که این سگها مثل گربهها هستن، چون خیلی خودشون رو لیس میزنن تا تمیز بشن و ساکتم هستن.
تاریخچه
باسنجیها سگهای خیلی قدیمی هستن که تاریخچهشون به زمان سگهای وحشی میرسه، بعد به سگهای مصری و در نهایت به سگهای شکار قبایل کنگو منتقل شده. اسم «باسنجی» توسط خانم برن در انگلستان حدود سال 1936 به این سگها داده شد. قبلاً به این سگها «سگ کنگو» میگفتن.
باسنجیها متابولیسم خاصی دارن که اونها رو از سگهای دیگه متمایز میکنه. برای مثال، مادههای باسنجی فقط یک دوره بارداری در سال دارن، برخلاف سگهای دیگه که معمولاً دو دوره بارداری در سال دارن. این سگها توی قرن نوزدهم توسط غربیها در منطقه کنگو در غرب آفریقا کشف شدن.
باشگاه باسنجی آمریکا در سال 1942 تأسیس و در سال 1943 نژاد باسنجی توسط انجمن ملی سگها در آمریکا (AKC) به رسمیت شناخته شد.
بیماریهای رایج در باسنجی
باسنجیها هم مثل هر نژاد دیگهای ممکنه مشکلات خاص خودشون رو داشته باشن، بنابراین بهتره اطلاعات کافی در موردشون داشته باشید. اینها برخی از مشکلاتی هستن که باید بهشون توجه کنید:
- سندرم فانکونی: یه بیماری کلیوی که روی پردازش قند و پروتئین تاثیر میذاره. معمولاً در سگهایی که بین 4 تا 7 سال دارن تشخیص داده میشه. درمان قطعی براش وجود نداره، ولی روشهای جدید مدیریت این بیماری باعث شده عمر سگها بیشتر بشه.
- بیماری التهابی سیستمیک روده: شبیه به بیماری روده تحریکپذیر در انسانهاست. این بیماری در باسنجیها به مرور کمتر شده.
- کمبود پیروات کیناز (کمخونی همولیتیک): یه بیماری ژنتیکی که به گلبولهای قرمز خون آسیب میزنه و باعث کاهش طول عمر سگ میشه.
- کمکاری تیروئید: به دلیل کمبود هورمون تیروئید که ممکنه علائم مختلفی داشته باشه، اما با دارو میشه به خوبی مدیریتش کرد.
- غشای پیوسته مردمک (PPM): رشتههای بافتی که توی چشم ایجاد میشن و معمولاً باید تا 8 هفته از بین برن. اگه باقی بمونن، میتونن باعث آب مروارید یا مشکلات دیگه بشن.
- فتق ناف: این مشکل در تولهها از بدو تولد دیده میشه. بعضی از فتقها بدون درمان خودبهخود بهبود پیدا میکنن، ولی فتقهای بزرگتر ممکنه نیاز به جراحی داشته باشن.
- دیسپلازی لگن: یه بیماری ارثی که در اون استخوان ران به درستی در مفصل لگن جا نمیافته و میتونه باعث درد و آرتروز بشه.
مراقبت از باسنجی
باسنجی یه سگ شکاریه و نیاز به ورزش و فعالیت روزانه داره. بعضیاشون با یه پیادهروی ساده توی روز راضی میشن، ولی بعضی دیگه انرژی زیادی دارن و باید انرژیشون حسابی تخلیه بشه. (مقاله تخلیه انرژی سگ رو از دست نده!) اگه از بچگی کنار بچهها بزرگ بشن، معمولاً کلی باهم بازی میکنن و حسابی همدیگه رو خسته میکنن. اما حواستون باشه! باسنجی رو نباید تنها توی حیاط رها کنید، چون خیلی سریع فرار میکنه! یه لحظه غفلت کنین، ممکنه دیگه هیچوقت پیداش نکنید.
- اگه روزی دو بار پیادهروی یا بازی نیمساعته داشته باشه، بهراحتی میتونه توی آپارتمان یا خونههای کوچیک زندگی کنه.
- اما حتماً توی فضای باز باید قلاده سگ داشته باشه، مگر اینکه توی یه محوطه کاملاً امن و فنسکشی شده باشه.
باسنجیها از یه نظر دیگه هم شبیه گربهها هستن: از بارون متنفرن! اگه مجبور بشن توی هوای بارونی راه برن، حسابی بداخلاق میشن. البته توی روزای خیلی گرم، شاید یه آبتنی کوتاه رو دوست داشته باشن.
مراقبت از پوست
- باسنجیها نیاز به مراقبت خاصی برای پوستشون ندارن، مگر اینکه دچار عفونت پوستی بشن.
- اگه دیدید پوستشون قرمز، زخمی، پوستهپوسته، یا چرب شده، یا موهاشون میریزه، زود ببریدش پیش دامپزشک.
مراقبت از موها
- یه برس کشیدن ساده، هفتهای یه بار کافیه تا موهاش تمیز و مرتب بمونه.
- باسنجیها خیلی به حموم نیاز ندارن، فقط اگه حسابی کثیف شدن یا دامپزشک توصیه کرد، بشوریدشون.
تمیز کردن گوش سگ
- گوشهای باسنجی رو باید هر 2 تا 4 هفته یه بار تمیز کنید.
- هفتهای یه بار چک کنید که بوی بد، ترشح یا قرمزی نداشته باشه.
- اگه دیدید تغییری توی گوشهاش هست، ممکنه عفونت باشه، پس سریع ببریدش دامپزشک.
پس تمیز کردن گوش سگ باسنجی خیلی مهمه.
تغذیه
باسنجیهای بالغ باید روزانه بین ¾ تا 1 لیوان غذای خشک باکیفیت بخورن، که بهتره این مقدار رو توی دو وعده تقسیم کنید.
مقدار غذایی که باسنجی نیاز داره، بستگی به اندازه، سن، ساختار بدن، سوختوساز و میزان فعالیتش داره. یه نکته مهم اینه که کیفیت غذا خیلی مهمه! هرچی غذای باکیفیتتری به باسنجی بدید، مواد مغذی بیشتری دریافت میکنه و در نتیجه، نیازش به حجم غذای زیاد کمتر میشه. پس به جای تمرکز روی مقدار، روی کیفیت تمرکز کنید.
اگه مطمئن نیستید چقدر و چه جوری به باسنجیتون غذا بدید، میتونید با دامپزشک مشورت کرده یا از راهنمای تغذیه مخصوص این نژاد استفاده کنید.
چون باسنجیها مستعد دیسپلازی مفصل ران هستن، بهتره از 1 تا 2 سالگی بهشون مکمل مفاصل بدید. مکملهایی که گلوکزامین و کندرویتین دارن، میتونن روند آرتروز رو کند و به سلامت مفاصلشون کمک کنن.
تفریحات جذاب برای باسنجیها
- بازیهای بویایی – تمرین پیدا کردن اشیا با بو
- عبور از موانع – تقویت چابکی و هوش
- دویدن – عالی برای تخلیه انرژی
- کوهنوردی – ماجراجویی در طبیعت
- پیادهرویهای طولانی – لذت بردن از مسیرهای جدید
(منبع: dogtime.com، hillspet.com، petmd.com)
سوالات متداول
آیا باسنجیها احتیاج به ورزش زیادی دارن؟
بله! این سگها خیلی پر انرژی هستن و نیاز به فعالیت روزانه دارن. با پیادهروی و بازی، میتونن انرژیشون رو تخلیه کنن. اگه اهل دویدن هستید، باسنجیها همراه خوبی برای شما میشن.
باسنجیها به چه نوع غذایی نیاز دارن؟
برای باسنجیها غذاهای خشک باکیفیت خیلی مناسبه. مراقب باشید که غذای سالم و متعادل بهشون بدید تا سلامتیشون حفظ بشه. همچنین ممکنه به مکملهای مفاصل هم نیاز داشته باشن.
آیا باسنجیها نیاز به مراقبت خاص پوستی دارن؟
نه، معمولاً باسنجیها به مراقبت خاصی برای پوست احتیاج ندارن. فقط باید دقت داشته باشین که در صورت مشاهده علائم عفونت، مثل قرمزی یا زخم، سریع به دامپزشک مراجعه کنید.
باسنجیها با دیگر سگها چهطور رفتار میکنن؟
باسنجیها سگهای مستقلی هستن و ممکنه از همنشینی با سگهای دیگه زیاد خوششون نیاد، بهخصوص اگه باهاشون از بچگی آشنا نشده باشن. البته با تربیت مناسب، ممکنه با سگهای دیگه هم کنار بیان.